137. III. Endre király János Tolna megyei nemesntek, Baas fiának, a Henrik bán fia János mester által letartóztatott Kőszeg vára vivásakor (1291-ben), és ipának Albert ausztriai herczegnek Adolf római király ellen nyert diadalában (1298-ban) tanusított hű

Andreas Dei gracia Hungarie, Dalmacie, Croacie, Rame, Seruie, Gallicie, Lodomerie, Cumanie, Bulgarieque Rex omnibus Christi fidelibus, tam presentibus quam futuris presentem paginam inspecturis salutem in eo, qui est uera salus. Regali dignum est et expediens, eos qui in domincijs (így) seruicijs et expediciosis famulatibus diucius se exercent, munificencia gratulari, vt eo amplius ipsorum exemplo cetei ad fidelitatis opera uehemencius inuitentur. Proinde ad uniuersorum noticiam harum serie uolumus peruenire; quod cum Johannes, Rolandus et Paulus, filij Baas, nobiles de Comitatu Tolnensi, quandam terram Reginalem Egenzaraz uocatam in eodem Gomitatu existentem, vacuam et habitatoribus destitutam, ut dicebatur, in qua Ecclesia in honore Omnium Sanctorum est fundata, petiuissent a nobis sibi dari, et nobis de qualitate et quantitate eiusdem terre non constaret, utrum ad nostram pertineret collacionem, nec ne, fidelibus nostris Abbati et Conuentui Saxardiensis (így) dedimus iu mandatis, vt hominem ipsorum mitterent fidedignum pro testimonio, coram quo Lampertus filius Moys de Duus homo noster, conuocatis conmetaneis et uicinis, reambularet ipsam terram, et statueret ipsis filijs Baas, si non fieret contradictum, contradictoribus uero ad nostram presenciam euocatis Qui quidem Abbas (et homo noste)r nobis rescripserunt in hec uerba:

Excellentissimo domino suo Andree Dei gracia Illustri Regi Hungarie Abbas et Conuentus monasterij Saxardiensis stb. (mint fentebb 131. sz. a.) 205Nos igitur consideratis fidelitatibus et meritorijs seruicijs eorundem Johannis, Rolandi et Pauli, que nobis in diuersis expedicionibus Regni nostri tam generalibus quam particularibus, cum omni feruore fidelitatis impenderunt, et specialiter attendentes, quod idem Johannes in expugnacione castri Kwzeg, quod per Magistrum Johannem filium Henrici Bani, tunc nostrum et Regni nostri infidelem detinebatur, exhibuit et inpendit, sue fidelitatis experienciam euidenter manifestans, intuentibus nobis uiriliter dimicando mortis periculum non formidans, quatuor letalia excepit uulnera, scilicet fossus in pectore lancea ferro scapulas attingenti, et fixus sagitta in manu dextra, ac cussus gladio in capite duo perferens uulnera in captiuitatem eiusdem Magistri Johannis incidens, usque anni reuolucionem est detentus captiuis uinculis mancipatus. Item cum nos Magistrum Demetrium, Gomitem Posoniensem et de Zoulum dilectum et fidelem nostrum, in suceursum domini Alberti tunc Ducis Austrie et Stirie, nunc uero Regis Romanorum semper Augusti, patris nostri karissimi, contra Odolphum tunc Regem Romanorum, eiusdem patris nostri karissimi capitalem inimicum, destinassemus, ibi eciam idem Johannes cum ipso proficiscens, militares et strenuos actus exercuit laude dignos in generali conflictu, quem idem pater noster habuit cum prefato Odolpho Rege Romanorum, ubi idem Rex Odolphus crudeliter extitit interemptus eodem karissimo patre nostro triumpho obtento glorioso, sex milites cinctos gladijs et quendam fratrem Palatini ipsius Regis Odolphi captiuando, prout idem Magister Demetrius nobis retulit, ac uulnera mortalia sustinendo. Et licet idem Johannes pro tot et tantis fidelitatibus ac seruicijs suis maiora mereretur, in aliqualem tamen recompensacionem seruiciorum suorum dictam terram Egenzaraz cum omnibus utilitatibus et pertinencijs suis sub eisdem metil et terminia, quibus ab antiquo ipsa terra limitata extitit et possessa, ipsis Johanni, Rolando et Paulo ac eorum heredibus, heredumque suorum successoribus, de beneplacito et consensu domine Regine consortis nostre karissime, dedimus, donauimus et contulimus perpetuo et irreuocabiliter possidendam. In cuius rei memoriam et perpetuam firmitatem presentes concessimus litteras duplicis sigillis (így) nostri munimine roboratas. 206Datum per manus discreti uiri magistri Ladizlai Prepositi Tytulensis, aule nostre Vice-Cancellarij, dilecti et fidelis nostri, anno Domini Mş CCş nonagesimo nono, quintodecimo kalendas Februarij, Regni autem nostri anno nono.

(Eredetie a b. Wesselényi család levéltárában. Vörös és sárga selyemzsinórról függött pecsétje leszakadt. Ezen oklevelet Rolánd és Pál részére átírva újra kiadta I. Károly 1317-ben, mely átiratnak testvérei közzűl életben egymaga maradt Rolánd részére 1323-ban I. Károly által kiadott újabb átirata szintén megvan a b. Wesselényi család levéltárában. Szabó Károly.)