118. III. Honorius pápa a somogymegyei tizedek peres ügyében a pannonhalmiszent-mártoni apát és a veszprémi káptalan közt intézkedik. 1224.

Honorius Episcopus seruus soruorum Dei, venerabili fratri...Episcopo Waciensi, et dilectis filiis... Abbatis de Peles et... ArchidiaconoPestiensi Vesprimiensis et Waciensis Diocesis, salutem et Apostolicambenedictionem. Cum olim... Abbas et Conuentus Sancti Martini de Pannonia superquestionibus motis ab eis contra Vesprimiense Capitulum super Ecclesia SanctiSaluatoris de Tord et quibusdam decimis de Simigiensi Comitatu plene ipsisprouenientibus, quas occasione Ecclesie Sancti Apollinaris idem Capitulumdicitur usurpare, super quibusdam decimis coram dilecto filio nostro G(regorio)Sancti Theodori Diacono Cardinale, tunc Capellano felicis recordationisI(nnocentii) Pape predecossirs nostri lis extitit apud Sedem Apostolicamtaliter contestata, ut si Capitulum exceptiones suas, scilicetexcommunicationis in personam Abbatis, e quod homines suos bobus et rebus aliisspoliauerit dictus Abbas, posset probare legitimis litis contestationibus utualeret, nec non et super quibusdam aliis iniuriis aduersus predictumCapitulum, et causis quas haberent aduersus quosdam alios, Archidiaconumuidelicet, Rectores Ecclesiarum et presbiteros ac populos Comitatus prefati, etsuper quibusdam decimis et rebus aliis ad diuersos iudices diuersas a Sede Apostolicalitteras commissiuas impetrarint, nec per eos super predictis, pro quibussexdecim annis et amplius asserunt inutiliter laboratum, dicti Abbas etConuentus suam iustitiam potuerunt obtinere, nos de ipsorum et venerabilisfratris nostri... Strigoniensis Archiepiscopi tunc Episcopi Vesprimiensis assensutibi, frater Waciensis, et venerabili fratri nostro... Quinque-EcclesiensiEpiscopo et... Abbati de Sancto Gothardo Georiensis Diocesis super predictisomnibus sub certa forma negotium duximus committendum, qui licet nonprocessissent in causa, duo tamen ipsorum certis exceptionibus certum terminumperemptorium, uidelicet festum Sancte Pudentiane proxime preteritum partibusassignarunt, quo cum omnibus instrumentia et rationibus suis per se, uel perprocuratores idoneos nostro se conspectui presentarent. Comparente igitur parteMonasterij et diutius expectante, tandem coram venerabili fratre nostro...Albanensi Episcopo, quem dederamus parti Monasterii auditorem, quidam proVesprimiensi duntaxat Capitulo comparuit procurator, qui licet coram eodemauditore mandatum sufficiens ostendisset, et libellum super predictis et aliisab alia parte recipiens contendisset aliquantulum cum eodem; ad ultimum tamendicens, se nolle defendere Capitulum supradictum coram dilecto filio MagistroO. Subdiacono et Capellano nostro, quem eidem subrogauimus Albanensi, quasdamlitteras pro parte Capituli reuocatorias sue procurationis ostendit, quibus cumiudicarentur esse suspecte, dictus procurator iuramento prestito fidem fecit litteris;et Monasterii pars instarat, ut cum pars altera contumax existeret, quoad illasdecimas, super quibus lis extitit contestate, deberet ad calculum sententiedefiniri, et super eisdem et super aliis, uel adiudicari sibi possessio, uelsaltem contumaces ex parte altera in expensis prefatos Rectores, sacerdotes etalios, pro quibus non respondit dictus procurator, abstentibus incurrendisaggrauari, facientes in iudicando, quod iuris et iustitie dictaret ordoobseruari. Itaque discretioni uestre per Apostolica scripta mandamus, quatinuscausam super predictis omnibus sufficienter per partes siue per earumprocuratores etiam quoad reliqua instructam inspicientes, ipsam, si partesconsenserint, etiam quod exceptiones fine debito terminetis. Alioquin eam ad nossufficienter instructam ad proxime uenturum festum Natiuitatis Dominiceremittatis, prefigendo partibus terminum competentem, quo nostro se conspectuirepresentent, iustam a nobis in Domino sententiam recepture. Quodsi fortequocunque modo contigerit, ut coram vobis instrui causa non possit, vos quantumde iure poteritis procedentes, partes nichilominus ad eundem terminum adnostram citetis presentiam, quo cum omnbius instrumentis et rationibus suisueniant recepture, quod instum fuerit, et facture, nullis litteris obstantibus,si que apparuerint a Sede Apostolica impetrate. Quod si non omnes hijs exequendispotueritis interesse, tu frater Episcope cum eorum altero ea nichilominusexequaris. Datum Laterani V. Id. Julij Pontificatus nostri anno octauo.

(Eredetie aszent-mártoni főapátság levéltárában.)